Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania Spółki z .o.o. jest unormowana w art. 299 KSH.  Zgodnie z tym przepisem członkowie zarządu Spółki z o.o. ponoszą odpowiedzialność solidarną za zobowiązania tej Spółki, jeżeli egzekucja wobec Spółki okaże się bezskuteczna.

Wyobraźmy sobie sytuacje, w której przedsiębiorca zawiera umowę sprzedaży, z odroczonym terminem płatności. Kupującym jest właśnie Spółka z o.o. Następnie kupujący (Spółka z o.o.) nie uiszcza ceny za przedmiot umowy w terminie. Co wtedy?

W pierwszej kolejności należy wnieść do właściwego Sądu pozew o zapłatę przeciwko Spółce z o.o. Gdy nasze żądanie jest zasadne, uzyskamy w tym postępowaniu Nakaz zapłaty przeciwko spółce (bądź Wyrok) opatrzony w klauzulę wykonalności ( tj. tytuł wykonawczy). Jeżeli dłużnik (Spółka z o.o.) dobrowolnie nie zapłaci należności wskazanych w tytule wykonawczym, można wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do Komornika przeciwko Spółce z o.o. Do wniosku należy dołączyć oryginał tytułu wykonawczego. Następnie Komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne, poszukuje majątku Spółki, z którego wierzyciel (czyli pierwotny sprzedający)  mógłby się zaspokoić.

Co się dzieje w sytuacji, gdy egzekucja okaże się bezskuteczna?

Wtedy komornik umorzy postępowanie, gdyż brak jakiegokolwiek majątku Spółki. Taka decyzja Komornika wydawana jest w formie postanowienia, które stanowi jeden z możliwych dowodów wskazujących na istnienie bezskuteczności egzekucji. Nie zawsze jest konieczne wszczynanie postepowania egzekucyjnego, jeżeli możliwe jest wykazanie innymi dokumentami braku majątku Spółki.  

Oczywiście członkowie zarządu Spółki (jako osoby kierujące sprawami Spółki) mogą uwolnić się od odpowiedzialności za te zobowiązania, jeżeli wykażą, że złożyli w określonym terminie wniosek o ogłoszenie upadłości lub niezgłoszenie tego wniosku nastąpiło bez ich winy.

Do jakiego Sądu i w jakim postępowaniu należy dochodzić swoich roszczeń wobec Spółki z o.o.?

Sądem właściwym dla takiego postępowania jest Sąd Rejonowy (lub Sąd Okręgowy)  Wydział Gospodarczy, a sprawa rozpoznawana jest w procesie. Pozew powinien być wniesiony do Sądu właściwego ze względu na miejsce siedziby Spółki. Do pozwu oprócz postanowienia o bezskuteczności egzekucji należy dołączyć wszystkie dokumenty świadczące o istnieniu zobowiązania wobec Spółki, inne dokumenty wydawane w postępowaniu egzekucyjnym etc.

Termin przedawnienia tego roszczenia wynosi 3 lata od momentu dowiedzenia się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia, jednak nie więcej niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. W naszym przykładzie tym dniem, od którego należy liczyć termin przedawnienia to dzień otrzymania postanowienia od komornika postanowienia o umorzeniu egzekucji z uwagi na jej bezskuteczność.

zródło: adw. Anna Dyka